Zelf zoeken naar zeldzame aandoeningen
Hoe werkt het?
Het zoeken van zeldzame aandoeningen of verschijnselen gebeurt via bepaalde databases. De clou zit hem in het kiezen van de goede trefwoorden, gedestilleerd uit de ziektegeschiedenis van de individuele patiënt. Wij gebruiken daarvoor het medisch dossier dat ons wordt toegestuurd door de huisarts.
Met eigen kennis, ervaring en patroonherkenning wordt een differentiaaldiagnose opgesteld en daaruit worden een aantal goede trefwoorden geformuleerd. Het is belangrijk de gevonden trefwoorden in passende Engelse zoektermen* te vertalen voor gebruik in de gekozen zoekmachines. Het zoekprogramma gaat van start en de zoekresultaten worden beoordeeld op hun relevantie.
Met de eigen kennis en ervaring wordt besloten of de gevonden diagnose passend is of zou kunnen zijn.
De Huisarts
beschikt over ongeveer 2 miljoen feiten die in het hoofd zijn opgeslagen:
- Evidence-based kennis
- ervaringskennis
- context-kennis
Zoeken
Je gebruikt je eigen intelligentie:
- formuleren van de zoekwoorden / trefwoorden
- controle van de verkregen digitale informatie
- zet vraagtekens bij alle vermelde referenties
Stap 1. Vat het medisch dossier samen
Stap 2. Stel differentiaal diagnose op
Gebruik eigen ervaring, patroonherkenning, klinisch redeneren en orden de bevindingen volgens het acroniem VINDICATEM.

VINDICATEM
V |
Vasculair |
I |
Inflammatoir |
N |
Neoplastisch, neurologisch |
D |
Degeneratief, deficientie, drugs |
I |
Iatrogeen, intoxicaties |
C |
Congenitaal |
A |
Auto-immuun, allergisch, anatomisch |
T |
Traumatisch |
E |
Endocrien |
M |
Metabool, mentaal |
Stap 3. Zoek met AI
Zoektermen
Bepaal een beperkt aantal onderscheidende zoektermen.
Prompt
Combineer de zoektermen in een korte zin en test verschillende variaties in de AI-tools. Let op inhoud, brontransparantie en privacy. Zie handleiding NIVO1 voor verdere uitleg over het schrijven van prompts.
Handleiding
Ontdek hoe je ChatGPT veilig en effectief kunt inzetten als extra geheugen en denkpartner in de huisartsenpraktijk. Van snelle opzoekvragen tijdens het spreekuur tot verdieping bij complexe casussen.
Enkele AI-tools vergeleken
AI tool | Bronvermelding, transparantie | Database met enkel wetenschappelijke literatuur | Uitleg& tekst structureren, samenvatten | Bestanden uploaden | Privacy & gegevens-bescherming |
ChatGPT 4.0 | – | – | + | + | – |
Perplexity | + | + | + | – | – |
Evidence Hunt | + | + | – | – | – |
DeepSeek | – | – | + | – | – |
ChatGPT 4.0
Niet geschikt voor feitencontrole of literatuuronderzoek, maar kan helpen bij het genereren van denkrichtingen, differentiaaldiagnoses of het structureren van tekst
EvidenceHunt
AI-tool die PubMed artikelen snel doorzoekt op basis van klinische zoektermen. Geschikt voor evidence-based literatuur passend bij een specifieke medische vraag.
DeepSeek
Geschikt voor het helder uitleggen of samenvatten van medische concepten, maar niet bruikbaar voor diagnostiek of feitelijke verificatie vanwege gebrek aan bronvermelding.
Perplexity
Geeft antwoorden met bronvermelding en toegang tot recente, wetenschappelijke bronnen.
Stap 4. Verfijn en controleer
Zoek eventueel verder of check de resultaten met…
Google Scholar
Biedt bredere toegang dan PubMed via een diverse database met onder meer wetenschappelijke artikelen, boeken en proefschriften, maar bevat niet uitsluitend peer-reviewed literatuur.
FindZebra
Gericht op zeldzame ziekten en doorzoekt gespecialiseerde medische databases.